در پشت صحنه موسسات ترجمه چه می گذرد؟

در این مقاله برای شما تعریف می کنیم که چه اتفاقاتی پس از دریافت سفارش شما توسط موسسه ترجمه رخ می دهد.

شاید در وهله اول مسئله خاصی به نظر نرسد. متن دریافت شده و سپس برای مترجم ارسال می شود و بعد از ترجمه مجدداً برای مشتری ارسال می گردد.

اما باید گفت که این فرآیند پیچیده تر از این حرف هاست و بسیاری از پروژه های ترجمه درگیر ماجراهایی می شود که برای حفظ آرامش ذهنی تان کسی حرفی از آن به شما نمی زند.

بیایید نگاهی به پشت صحنه و وقایعی که در یک موسسه ترجمه رخ می دهد بیندازیم.

دور از چشم شما چه اتفاقی برای سفارشتان رخ می دهد؟

برخی مواقع مشتری فایلی را ارسال می کند و درخواست ترجمه آن را می دهد و هیچ اشاره ای هم به مسئله ای مانند فرمت آن نمی کند. اما آسانی پردازش متن در نرم افزارهای کامپیوتری برای موسسه ترجمه اهمیتی حیاتی دارد.

برای مثال، اگر مشتری نسخه ای اسکن شده از سندی را بفرستد موسسه ترجمه می باید ابتدا آن را “او سی آر” و ترمیم کرده و سپس به ترجمه آن بپردازد.

مشتریان اغلب مدارکی را در قالب پی دی اف برای موسسه ترجمه ارسال می کنند و انتظار دارند که مدرک ترجمه شده درست مانند نسخه اصلی آن باشد. اما باید گفت که فرمت پی دی اف کار ترجمه را بسیار پرزحمت می کند.

این فرمت توسط ادوبی ایجاد شد تا وابستگی به متن نمایش داده شده و تصاویر بر روی پلتفرم را از میان بردارد و در این امر نیز موفق بود. اما تبدیل فایل های پی دی اف به یک فرمت قابل ویرایش چندان ساده نیست.

از آن دشوارتر تبدیل دوباره متن به فرمت پی دی اف و تلاش برای حفظ فرمت و صفحه آرایی اصلی آن پس از اتمام ترجمه است. فرایند صفحه آرایی عملیاتی مجزا و زمان بر است که نیازمند حضور یک فرد دیگر به نام طراح صفحه آرایی است. حتی اگر خود مترجم بخواهد تبدیل و صفحه آرایی را انجام دهد باید زمان بیشتری صرف آن کند.

طبیعتاً این خدمات اضافی (او سی آر، ویرایش، صفحه آرایی و…) هزینه ترجمه را بیشتر می کنند. اغلب مشتریان چیزی از این خدمات نمی دانند و تصور می کنند که موسسه ترجمه صرفاً یک ترجمه ساده را انجام داده است.

دفاتر ترجمه در اغلب اوقات ترجیح می دهند که سر مشتری را با این جزئیات غیرضروری درد نیاورند و به سادگی تمام این مراحل را در قیمت ترجمه محاسبه کرده و مجموعه این خدمات را ترجمه می خوانند.

بنابراین، برای کم کردن از هزینه ترجمه، فایل ها را تا جای ممکن در قالب فرمتی قابل ویرایش ارسال کنید. یا به صورت متن (برای مثال، میکروسافت ورد)، و یا فرمت اولیه ای که نسخه پی دی اف از آن ایجاد شده است (پی دی اف همواره فرمتی ثانویه است که از فرمتی دیگر ایجاد می شود).

در غیر این صورت موسسه ترجمه مجبور است که به دلیل عدم سودآوری و زمان بر بودن کار آن را نپذیرد و یا هزینه ترجمه را به نحوی افزایش دهد که این کارهای اضافی پوشش داده شود.

حتی فایلهایی که در قالب فرمت های ساده و قابل ویرایش هستند نیز پیش از شروع به کار ترجمه دست خوش مراحلی می شوند:

1- بررسی متن با استفاده از نرم افزارهای ویژه به منظور یافتن هرگونه تکرار. تکرار زیاد به معنای کار کمتر است و بنابراین ممکن است تخفیفی از موسسه ترجمه بگیرید.

2- تبدیل فایل به فرمت های مخصوص

3- ترجمه و ویرایش متن تبدیل شده.

4- استفاده از نرم افزارهای دیگر برای شناسایی و تصحیح اشتباهات مانند گرامرلی

5- تبدیل فایل حاوی متن ترجمه و ویرایش شده به فرمت اولیه ای که مشتری ارسال کرده بود.

6- بازبینی نهایی برای حصول اطمینان از تبدیل درست فایل

7- ارسال متن برای مشتری که در اغلب اوقات هیچ اطلاعی از پیچیدگی فرایند کار ندارد و نیز مایل نیست درگیر جزئیات فنی آن شود.

مراحل بالا برای تضمین کیفیت الزامی هستند. بسیاری از دفاتر ترجمه رویه های داخلی اختصاصی به منظور اجرای این مراحل دارند که غالباً برای یک زبان و یا برنامه خاص طراحی شده است.

اجرای این مراحل چنانچه فایل به صورت متن با فرمت قابل ویرایش ارسال شده باشد کار سختی نیست. اگر مشتری تصویری اسکن شده و یا فایلی پی دی اف با صفحه آرایی پیچیده ارسال کند موسسه ترجمه ناچار می شود از روش های منسوخ استفاده کند. او سی آر کردن فایل و یا تایپ متن به صورت دستی تا بتوان بعدها آن را به شکل معمول ترجمه کرد (و یا ترجمه چشمی بدون استفاده از ابزارهای حرفه ای).

این امر هزینه ترجمه برای مشتری را افزایش و جذابیت آن در نزد موسسه ترجمه را کاهش می دهد. بنابراین هر دو طرف در صورتی برنده اند که پردازش فایل ها آسان صورت گیرد.

ترجمه فوری چگونه انجام می شود؟

ترجمه کاری زمان بر است و مترجمان با سرعت های مختلفی کار می کنند. مقدار معمول آن یک صفحه (۲۵۰ کلمه) در هر ساعت و یا ۸ صفحه (۲۰۰۰ کلمه) در روز است.

یک مترجم حتی با اضافه کاری و کار با بیشترین سرعت ممکن هم احتمالاً قادر نخواهد بود بیش از ۲۰ صفحه (۵۰۰۰ کلمه) در روز بدون کاستن از کیفیت ترجمه کند.

علاوه بر این، چنین سرعتی دوام چندانی نخواهد داشت. برخی از مواقع مشتریان با دفاتر ترجمه تماس گرفته و خواهان ترجمه متنشان در سریع ترین زمان ممکن اند.

برای مثال، یک مشتری درخواست دارد که ۱۰۰۰ صفحه (۲۵۰۰۰۰ کلمه) در یک هفته ترجمه شود چون بسیار ضروری است!!

با محاسبات ریاضی ساده می توان فهمید که چنین سرعتی چند برابر مقدار معمول است.

یک مترجم به تنهایی زمانی در حدود ۵ ماه برای انجام چنین حجمی از کار نیاز دارد. اما مشتری نمی تواند این قدر منتظر بماند؛ در بهترین حالت موافقت می کند که ضرب الاجل را دو هفته افزایش دهد.

مدیرپروژه برای او شرح می دهد که این کار ریسک دارد چون حداقل ده مترجم و سه ویراستار به کار بر روی پروژه خواهند پرداخت و این گونه نمی توان انتظار داشت که متن به دست آمده منسجم و یکدست باشد.

اگر مشتری با این شرایط موافقت کند موسسه ترجمه دچار نوعی کمبود منابع می شود چون دست کم ۱۵ نفر نیاز دارد تا به درستی این پروژه را باکیفیت موردنظر به اجرا درآورند. علاوه بر این، موسسه ترجمه نمی تواند پروژه های دیگر مشتریان را نیز نادیده انگارد چون در این صورت رابطه اش با آنان به خطر می افتد.

مدیریت چنین پروژه ای تنها از شرکت هایی برمی اید که چنین رویدادهایی را پیش بینی کرده و خود را برای مواجهه آماده ساخته اند. اگر پروژه غیرمنتظره باشد و موسسه ترجمه ریسک بر عهده گرفتن آن را بپذیرد هم به خود و هم به مشتری ضربه خواهد زد.

بنابراین، پیش از دادن سفارش ترجمه فوری به یک موسسه اطمینان حاصل کنید که ظرفیت تولید لازم برای مدیریت چنین حجمی از کار را داراست و کیفیت را فدای کمیت نمی کند.

چرا مترجمین دائماً سؤال می پرسند؟ نمی توانند فقط ترجمه کنند؟

افراد تازه کار بدون توجه به نیازهای مشتری یک پروژه بزرگ را برعهده گرفته و به اجرا درمی اورند. اما از سوی دیگر افراد حرفه ای از مشتری در مورد راهنمای استاندارد سبک و سیاق و فرهنگ واژگان پرس وجو می کنند.

آنان از مشتری می خواهند نسخه اولیه را مطالعه کند تا بتوانند اصلاحات را به درستی انجام دهند. آنان مرتباً با مشتری درباره نکات پرسش برانگیز مشورت کرده و در صورت نیاز از او توضیحاتی می خواهند.

شاید این مسئله مایه ناراحتی مشتری باشد اما این مکاتبات از بروز نارضایتی جدی در آینده جلوگیری خواهد کرد. در غیر این صورت ممکن است بعد از تحویل پروژه معلوم شود که پیمانکار و مشتری درک درستی از یکدیگر نداشته اند و چنین سوءتفاهم های دوجانبه هزینه های سنگینی برای طرفین به همراه دارد.

چگونه مشتریان به بدترین دشمنان خود بدل می شوند؟

سوتفاهم های کوچک متعددی میان مشتریان و موسسه ترجمه ها وجود دارد. اما درخواست های نامعقول مشتریان در برخی از موارد تا حدودی سرگرم کننده است.

در زیر برخی از این درخواست های غیرعادی اما واقعی آمده است:

– مشتری متنی را ارائه می دهد که به شدت بد تقسیم بندی شده است، به نحوی که هر جمله به شکل نامنظمی به چند بخش تقسیم شده است. اما درخواست دارد که ترجمه هر بخش به صورت مجزا آماده شود. مشخص نیست که در صورت لزوم تفاوت ترتیب جملات در ترجمه با متن چه باید کرد.

– مشتری پس از دریافت ترجمه آن را دوباره با استفاده از گوگل ترانسلیت به زبان مبدأ برمی گرداند (به عبارت دیگر با استفاده از نرم افزار به ترجمه معکوس متن می پردازد). سپس فهرستی از اشتباهاتی که فکر می کند در ترجمه رخ داده تهیه کرده و از موسسه ترجمه می خواهد تا این ترجمه معکوس را به نحوی تصحیح کند که با متن مبدأ مطابقت داشته باشد.

– مشتری پس از دریافت ترجمه وظیفه کنترل کیفیت آن را به فردی فاقد صلاحیت محول می کند. سپس فهرستی از اصلاحات را برای موسسه ترجمه ارسال کرده و خواستار ضمیمه شدن آن می شود.

– مشتری خواهان این است که تعداد کلمات ترجمه دقیقاً برابر با متن اصلی باشد (بله! چنین تقاضایی واقعاً مطرح می شود!!)

در تمام این موارد موسسه ترجمه با دوراهی دشواری روبه روست: این که به خواسته های مشتری عمل کند و یا از مقررات ادبی و دستور زبانی پیروی کند؟

به عبارت دیگر، موسسه ترجمه باید تصمیم بگیرد که طرف مشتری کنونی را بگیرد و یا مشتریان آتی که مصرف کننده نهایی این ترجمه هستند.

اگر موسسه ترجمه بر پیروی از قوانین ادبی و دستور زبانی پافشاری کند ممکن است مشتری این را توهین تلقی کرده و عدم همکاری را در دستور کار خود قرار دهد.

چنانچه به اطاعت کورکورانه از خواسته های آن بپردازد بعدها این خودِ مشتری است که تاوان این کار را خواهد پرداخت.

در هر دو مورد موسسه ترجمه با ریسک به خطر افتادن اعتبارش مواجه است. یا مشتری به مشتریان دیگر می گوید که به خواسته های او عمل نشده و یا یک نفر این ترجمه مصلحتی را خواهد خواند و به این نتیجه خواهد رسید که این موسسه ترجمه بی کفایت است.

در چنین مواقعی چه باید کرد؟  نپذیرفتن کار منجر به ضررهای مالی و بد شدن رابطه طولانی مدت با مشتری می گردد و بدین ترتیب به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

به همین دلیل است که یک راه حل وجدانی در اغلب اوقات این گونه به نظر می رسد:

– موسسه ترجمه به مشتری در مورد پیامدهای منفی پیروی از درخواست هایش هشدار می دهد.

– مشتری صریحاً احتمال این پیامدهای منفی را تصدیق کرده و مسئولیت آن را می پذیرد.

– موسسه ترجمه دستورات مشتری را اجرا می کند و سپس دوباره به او هشدار می دهد و درنهایت مسئولیت را از سرِ خود باز می کند.

بنابراین، اگر یک موسسه ترجمه به دستورالعمل هایتان اعتراض کرد زود قضاوت نکنید. به احتمال زیاد قلباً خواهان محافظت از شما در برابر مشکلات است. بهترین کار در این مواقع اعتماد به افراد حرفه ای است.

ترجمه کاری شدیداً تخصصی است که نیازمند معلومات خاص، مهارت و برخی خصیصه های شخصی است. یک فرد برای تبدیل شدن به یک مترجم خوب باید سال ها وقت را به تمرین و مطالعه بپردازد و نیز طیف گسترده ای از علایق و مهارت در علوم گوناگون را دارا باشد که نمی توان در عرض یک ماه بدان دست یافت.

مخلص کلام اینکه برای مترجم شدن توانایی صحبت به یک زبان خارجی کافی نیست.

حال بیایید یک حرفه دیگر را در نظر بگیریم، برای مثال کاشی کاری. از دید یک فرد بیگانه این کار چندان پیچیده نیست. گل را ترکیب کرده و کاشی ها را به شکل منظم روی زمین و یا دیوار می چسبانیم. اما اگر امتحان کنید می بینید که این کار به ظاهر ساده و ابتدایی چندان هم آسان نیست. برخی اوقات کاشی ها نامنظم قرار می گیرند و یا خوب در جای خود محکم نمی شوند و برخی اوقات طول درزها یکسان نیست.

درنتیجه، وقتی به کفی که این چنین کاشی کاری شده نگاه کنید متوجه می شوید که یک تازه کار آن را درست کرده.

این قاعده در مورد ترجمه نیز صادق است. اگر ترجمه توسط یک فرد ناشی صورت گرفته باشد معایب زیادی ازجمله غلط های ادبی، ویرگول های جاافتاده، غلط های املایی و جمله های بی سروته خواهد داشت.

بنابراین نمی توان کار موسسه ترجمه را صرفاً به “دریافت، ترجمه و ارسال” خلاصه کرد. موسسه ترجمه گاهاً علاوه بر سروکله زدن با مصائب روندهای داخلی، در ارتباط با مشتریانش نیز به مشکل برمی خورد. امید است که مشتری بتواند با اطلاع از این جزئیات تصمیماتی آگاهانه و سودبخش برای هر دو طرف اتخاذ کند.