10 اشتباه رایج و جبران ناپذیر در ترجمه که باید از آن دوری کرد !

ترجمه متن از یک زبان به زبان دیگر نیازمند داشتن توانایی، دانش و تجربه است. برای اینکه بتوانید یک ترجمه با کیفیت انجام دهید باید یک مترجم حرفه ­ای باشید و دقت بالایی در ترجمه متن داشه باشید. برخی از افراد فکر می­ کنند نرم افزارهای مترجم می ­توانند تمام کار ترجمه را برای آن­ها انجام دهند، این بزرگترین اشتباهیست که می ­توانید برای ترجمه متن انجام دهید. با این حال حتی حرفه­ ای ترین مترجم­ ها نیز ممکن است اشتباهاتی را مرتکب شوند. به برخی از رایج ترین اشتباهاتی که در ترجمه صورت می­ گیرد اشاره می­ کنیم.

اشتباهات رایج در ترجمه متون و مقالات :

دقت نکردن به نوع نگارش متن اصلی

این بسیار مهم است که بدانید متنی که ترجمه می ­کنید چه نگارشی دارد، شما نمی­ توانید یک متن ادبی را به طور محاوره ­ای یا یک متن رسمی را غیررسمی ترجمه کنید. بنابراین اولین اصلی که در ترجمه متن باید به آن دقت شود نوع نگارش ترجمه نهایی است. این یکی از معمول­ ترین اشتباهاتیست که بسیاری آن را نادیده می ­گیرند و ممکن است رعایت نکنند.

ترجمه کلمه به کلمه

یکی از رایج ترین اشتباهات در ترجمه متن بخصوص ترجمه تخصصی ، ترجمه آن به صورت کلمه ­ای است. باید به این مساله دقت داشته باشید که نوشته ­ی فارسی و انگلیسی به طور یکسان نوشته نمی­ شوند که بخواهید به همان روال و همان شکل آن را ترجمه کنید. همچنین باید به معانی لغات در جمله دقت داشت، ترجمه­ ی کلمه به کلمه موجب می­شود لغتی که ترجمه می­ کنید در جمله معنی خودش را از دست بدهد و جمله­ ی ترجمه شده دیگر معنی و مفهوم دقیق خود را نداشته باشد.

درک نکردن مفهوم جمله

این خیلی مهم است که جمله­ ای که به فارسی ترجمه می ­کنید را بفهمید، اگر فکر می­ کنید با قرار گرفتن کلمات پشت هم و رعایت دستور زبان فارسی دیگر جمله­ ی ترجمه شده معنا پیدا می­کند اشتباه است. شما باید درک کاملی از چیزی که ترجمه می­ کنید داشته باشید و حتی در مواقعی که مورد نیاز است آن را به زبان خودتان تعبیر کنید تا برای خواننده نیز مفهوم باشد.

ترجمه کردن اصطلاحات انگلیسی

شما باید در یک متن بتوانید تشخیص بدهید جمله ­ی استفاده شده یک اصطلاح به زبان انگلیسی است یا یک جمله­ ی ساده. گاهی دقت نکردن به این مساله موجب می ­شود شما اصطلاحات زبان انگلیسی را دقیقا به فارسی ترجمه کنید. همانطور که یک ضرب المثل یا اصطلاح فارسی در زبان انگلیسی به همان شکل ترجمه نمی ­شود و معنایی ندارد، اصطلاحات و ضرب المثل­ های انگلیسی نیز اینچنین است. بنابراین هربار که در متنتان با یک جمله که معنای فارسی آن مفهوم نبود مواجه شدید بهتر است کل جمله را در گوگل جستجو کنید، اگر آن جمله یک اصطلاح انگلیسی باشد می­ توانید از روی معنایی که برایش توصیف شده به اینکه چطور باید آن را ترجمه کنید پی ببرید.

ترجمه واژه­ هایی که نباید ترجمه شوند

این مساله در ترجمه های تخصصی رشته ­های مختلف بیشتر به چشم می­ خورد، باید دقت داشته باشید که برخی کلمات در متون علمی با همان واژه ­ی انگلیسی به کار می­ روند و لزومی به ترجمه آن ها نیست. در این صورت اگر آن کلمه به فارسی ترجمه شود کل ترجمه مقاله بهم می ­ریزد چرا که خواننده ­ای که پیش زمینه ­ای درباره آن رشته دارد آن لغت را به انگلیسی می­ شناسد بنابراین دیگر متوجه مفهوم مقاله نمی ­شود. بهتر است در صورتیکه در متن انگلیسی شما یک کلمه که به اختصار آورده شده وجود دارد، علاوه بر ترجمه ­ی آن، در پرانتز کلمه مورد نظر را به انگلیسی بنویسید تا مطمئن شوید خواننده­ ی شما متوجه می ­شود در چه مورد صحبت می­ کنید.

توجه نکردن به نشانه ­ها و علائم نگارشی

بسیاری از مترجم­ ها توجهی به نشانه­ گذاری­ ها در متن نمی ­کنند یا در جای اشتباه از ویرگول و علائم دیگر استفاده می­ کنند. یک ترجمه ­ی تمیز و خوانا باید تمامی علائم نگارشی را در خود داشته باشد تا خواندن متن ترجمه شده ساده ­تر و روان­ تر شود.

تبدیل نکردن واحدها

برخی از افراد فکر می­ کنند متن ترجمه شده باید دقیقا همان چیزی باشد که در متن اصلی آورده شده. درست است ما نیز از شما نمی­ خواهیم در متن اصلی دخل و تصرفی داشته باشید اما باید با توجه به دانسته ­های خواننده ­تان متن را ترجمه کنید. مثلا در فارسی ما وزن­ ها را به پوند و طول را به مایل توصیف نمی ­کنیم. حال اگر در متن ما به این واحدها اشاره شده باشد آیا خواننده ­ی ما می ­داند دقیقا از چه چیز صحبت می­ کنیم؟ در این صورت بهترین کار اینست که علاوه بر اینکه واحدها را دقیقا همانند چیزی که در متن اصلی آورده شده می نویسید، داخل پرانتز آن­ ها را به واحدهایی که برای خواننده شناس هستند تبدیل کنید.

فکر می ­کنید زبان هیچ وقت تغییر نمی­ کند

اگر نگاهی به نحوه نگارش و به کار بردن اصطلاحات در زبان فارسی داشته باشید می­ بینید حتی نسبت به ده سال گذشته تغییراتی در آن ایجاد شده است، زبان­ های دیگر نیز همین طورند. همیشه واژگان جدید به لغت­ نامه­ ها اضافه می­ شود، بعنوان یک مترجم باید بتوانید همیشه به روز باشید و متوجه این تغییرات در زبان مورد نظرتان بشوید. بعنوان یک مترجم باید همیشه در حال آموختن باشید.

دانستن یک زبان لزوما به معنای یک مترجم خوب بودن نیست

شما ممکن است به خوبی بتوانید به زبان انگلیسی صحبت کنید یا آن را بفهمید اما این مساله لزوما از شما یک مترجم حرفه ­ای نمی ­سازد. یک مترجم علاوه بر اینکه باید به زبان مورد نظر مسلط باشد بلکه باید در زبان مادریش نیز خبره باشد. اگر شما زبان انگلیسی را به خوبی بفهمید اما در نگارش متن به زبان فارسی مشکل داشته باشید و نتوانید آن را به زیبایی بیان کنید نمی­ توانید یک مترجم خوب باشید. یک مترجم در حقیقت فقط قرار نیست یک زبان خارجی بلد باشد بلکه باید در دو زبان خبره باشد ، زبان مادری ( مثلا زبان فارسی ) و زبانی که به آن ترجمه انجام می­ دهد (مثلا انگلیسی).

مرور نکردن متن ترجمه شده

این مرحله در واقع مرحله ­ی نهایی یک ترجمه است اما برخی از مترجمان از کنار آن سرسری می­ گذرند. این در حالیست که متن ترجمه شده باید دوباره و دوباره خوانده شود تا مشکلات و غلط­ های آن پیدا شده و اصلاح شود. نمی ­توانید مدعی باشید متنی که ترجمه کرده­ اید نیاز به هیچ ویرایشی ندارد. حتی حرفه ­ای ترین ها نیز ممکن است در جایی از متنشان چیزی را غلط نوشته باشند. بنابراین مرور دوباره متن ترجمه شده از مهم­ ترین کارهاییست که یک مترجم باید انجام دهد.